ไพร่ หมาย ถึง
การเลิกไพร่ PPT
คือ ทำนา ทำไร่ หาของป่า ทำไม้ และการเกณฑ์แรงงานไพร่ พ ศ 2409 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระอุตสาหะเสด็จประพาสเมืองเหนืออีกครั้ง
ไพร่หลวง หมายถึง ไพร่ที่สังกัดกรมกองต่างๆ เป็นไพร่ของพระมหากษัตริย์โดยตรง หน้าที่ของไพร่หลวงจึงแตกต่างกันไปตามแต่หน้าที่ของกรมกองนั้น ไพร่หลวงมี 2 ลักษณะ คือ ประเภทที่ต้องถูกเกณฑ์แรงงานมา ในสังคมไทยสมัยโบราณ ไพร่ หมายถึง สามัญชนทั่วไปที่ไม่ได้อยู่ในฐานะทาส หรือเจ้าขุนมูลนาย ตามการจัดระเบียบชนชั้นทางสังคมของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ไพร่มีศักดินา 10–20 ไร่ และต้องสังกัดมูลนาย
โต โย ต้า เมือง คอน หลังจากตอนที่ 1 ได้บรรยายถึงประเภทของไพร่ ว่ามีทั้งไพร่หลวง ไพร่สม ไพร่ส่วย การจัดทำทะเบียนขึ้นสังกัด การสักหมายหมู่หรือสักเลกแล้ว จะได้กล่าวถึงลักษณะการเกณฑ์ไพร่ เดอะไดอารี่ บันทึกประวัติศาสตร์ชาติไทยกับสถาบันพระมหากษัตริย์ ตอนที่ ๓๔ เลิกทาส การเลิกทาส และ การเลิกไพร่ เป็นพระราชกรณียกิจสำคัญยิ่ง